De duistere kant van Phnom Penh

Het heeft even geduurd voordat ik de laatste dagen van mijn reis kan beschrijven. Omdat er bedwantsen zijn geconstateerd in onze groep (ook bekend als wandluis of bedbugs) moeten we allerlei voorzorgsmaatregelen treffen. Dit betekent o.a. dat mijn bagage eerst geïsoleerd en gecontroleerd moet worden. Gelukkig is er niks gevonden en kan ik na een paar dagen weer bij mijn persoonlijke spullen en mijn foto’s.

 Donderdag 7 augustus

Vandaag verlaten we onze thuisbasis in Kampot, waar ik blij om ben aangezien ons guesthouse niet bepaald 'comfortabel' is. Aan de andere kant is het ook wel jammer omdat je de omgeving verlaat die eigenlijk al vertrouwd is geworden… Maar afijn, om tien uur ‘s morgens in de bus voor een drie uur durende reis naar Phnom Penh, waar onze expeditie leiders een leuke opdracht voor ons hebben voorbereid. De groep wordt in drieën verdeeld en elke groep interviewt zoveel mogelijk mensen. De groep die iemand met een heel speciaal verhaal heeft geïnterviewd krijgt een punt en de groep die het grootst aantal verschillende nationaliteiten heeft geïnterviewd krijgt ook een punt. Dat was echt heel leuk om te doen! Je komt echt in aanraking met de mensen die in de stad wonen en werken en je hoort bijzondere verhalen: mensen die alles thuis hebben opgegeven om zichzelf weer terug te vinden (ze bestaan echt), mensen die hier zijn voor werk en die helemaal uitgeput raken door de slome cultuur van het land en mensen die naar Cambodja zijn gegaan voor vrijwilligerswerk en uiteindelijk 7 jaar zijn gebleven! Het was echt bijzonder maar ik ontdekte ook de andere kant van Cambodja: de arme straat kinderen die met 0,25 dollarcent per dag moeten zien te overleven en het sekstoerisme (wat in Cambodja erg groot is) werd zichtbaar: oude westerse mannen die in tuk tuks rijden met minderjarige Cambodjaanse meisjes. Als ik mensen die ik interviewde vroeg waarom ze hier waren en ze zeiden 'business'' maar vervolgens weigerde te zeggen wat voor business en dan snel wegliepen, vreesde ik al voor het ergste… maar deze duistere kant van Phnom Penh deed me wel weer beseffen dat wat ik hier doe belangrijk en heel hard nodig is!

Na deze indrukwekkende speurtocht terug naar ons nieuwe guesthouse: The Laughing Fatman. Dat is een hele verbetering ten opzichte van het vorige guesthouse! Lekker dikke matrassen, stevige bedden en een mooi uitzicht vanaf het balkon (we zaten op de derde verdieping met uitzicht op de levendige straat). Er is wel een nadeel: de kamer van de jongens was wel overdekt maar er zaten maar aan drie kanten muren en aan de andere kant een gordijn. Dat hoeft geen probleem te zijn, het is eigenlijk wel fijn een lekker windje maar het is wel een probleem als er s' nachts om 3 uur een kat aan de andere kant van het gordijn plotseling begint te janken, dat was een beetje jammer… We hebben wel de enige echte laughing fatman ontmoet die dag, dat was de eigenaar van het guesthouse en zijn naam past echt bij hem! Het is echt een leuke vent!

Vrijdag 8 augustus

Vandaag bezoeken we S21 en de Killing Fields. We gaan eerst naar S21, dat was een middelbare school dat onder het regiem van de Rode Khmer is gebruikt als gevangenis. Het gebouw ligt midden in de stad en dat is best wel vreemd aangezien binnen de vier muren van het terrein verschrikkelijke dingen gebeurde. Van de klaslokalen werden twee kamers gemaakt, gescheiden van elkaar door een muur met in elke kamer hetzelfde interieur: een ijzeren 'bed' een munitiekist als wc en een ijzeren staaf die er voor zorgde dat de gevangene niet kon bewegen.  

Tegenwoordig hangt er ook een foto in: toen de Vietnamezen deze gevangenis hadden bevrijd hebben ze van elke kamer een foto gemaakt. In elke kamer hangt de foto die de Vietnamezen toen hebben gemaakt. Het was heel schokkend om die foto's te zien. Je kon op die foto zien waar het lijk lag en wat voor dingen er met de overledene is gebeurd en dat is allemaal gebeurd op de plek waar je staat… Het maakte me boos, hoe kan iemand dat soort dingen doen, ik snap het niet. Er is ook een kamer vol met schilderijen: toen de gevangenis werd bevrijd werden er zeven mensen levend gevonden. Één van die zeven mensen schilderde wat hij allemaal heeft meegemaakt. Die schilderijen hangen nu in de gevangenis. Die schilderijen laten zien wat voor dingen er allemaal gebeurde in die gevangenis en dat was niet prettig om te zien, laat staan om het mee te maken. Het was heel indrukwekkend. Ik vind het bewonderingswaardig dat de bevolking zich zo snel heeft kunnen herstellen van deze traumatische gebeurtenissen die nog maar 40 jaar geleden gebeurd zijn.

Hierna gaan we naar de Killing Fields, dat is een plek waar de Rode Khmer mensen naartoe bracht om ze daar te vermoorden en te begraven.

Er waren ongeveer 400 Killing Fields verspreid door Cambodja. Veel gevangenen uit S21 werden hier naar toe gebracht. Het eerste wat je ziet als je het terrein oploopt is een hele grote pagode, dat is een boeddhistisch gebouw waar de overledenen worden bewaard en geëerd. In die pagode lagen ontelbaar veel schedels, botten en kledingstukken die op deze Killing Fields gevonden werden.​ 

Het tweede wat je ziet zijn borden die staan op plaatsen waar vroeger gebouwen hadden gestaan die gebruikt werden door de Rode Khmer en na de oorlog zijn afgebroken voor brandhout.

Het derde wat je ziet is een grasveld vol met gaten, die gaten waren vroeger vijf meter diep en gevuld met lijken. Je kunt het je gewoon niet voorstellen dat hier zoveel mensen aan hun eind zijn gekomen. De meeste lijken zijn opgeruimd en in de pagode gelegd maar ze zijn niet allemaal opgegraven, dus als het hard heeft geregend komen er soms kledingstukken en botten tevoorschijn aan het oppervlak. Ik heb wat kledingstukken gezien op de bodem van één van die kuilen en dat was best wel heftig omdat je weet dat degene die dat aan heeft gehad een verschrikkelijke dood is gestorven. Toch vond ik het fijn om te zien dat deze plek met het verdiende respect wordt behandeld, overal heerst rust en vrede, wat ook weer vreemd is aangezien je weet wat hier is gebeurd.

Zaterdag 9 augustus

De laatste dag van mijn reis is een echte luierdag. Omdat we pas in de middag vertrekken, hebben we de hele ochtend en begin van de middag de tijd om lekker te relaxen in het zwembad van het guesthouse naast ons. We hebben tenslotte nog een lange reis voor de boeg en slaan een nacht over. Ik blij dat ik weer naar huis ga!

Ik heb een geweldige reis gehad en ontzettend veel ervaring opgedaan bij de verschillende projecten waar ik heb meegewerkt. Dit ga ik nog verder beschrijven en dan laat ik weten welk project (of projecten) ik financieel wil steunen. Want behalve dat mijn reis en verblijfskosten zijn voldaan, is er nog voldoende geld over om te doneren aan de projecten! Ik ben zo blij dat ik met alle steun die ik heb gehad een steentje hieraan kan bijdragen, want dat is heel hard nodig!!!